- bouwjaar
-
(kan ook '1642' zijn, zie 'Geschiedenis')
- herbouwd
- 2005
- bestemming
Bemalen van de polder Neder-en Over-Heicop (800 Ha.), thans op vrijwillige basis
- molenmaker
- Fa. de Gelder (2005)
- omwentelingen
- eigendomshistorie
De SIMAV is eigenaar sinds 1-02-2008; daarvoor het Waterschap Rivierenland sinds 2005.
- geschiedenis
-
De Hoekmolen, staande in het veld ten noordoosten van Meerkerk, is de laatst overgeblevene van twee wipmolens die de polder Neder-Heicop en Neder-Boeicop bemaalden. De andere was de Peilmolen, een naam die bij de vorige twee fotos is verklaard. Beide sloegen uit op het Merwedekanaal. In 1926, een jaar dat menige molen in de streek niet heeft overleefd, werd de Peilmolen omgebouwd tot motorgemaal, dat daarna jarenlang, te zamen met de Hoekmolen, de bemaling van deze 496 hectare grote polder verzorgde.
Het oorspronkelijke bouwjaar is niet bekend. Wel is inmiddels duidelijk dat op 6 augustus 1622 aanbesteding plaatsvond van de vernieuwing van de ondertoren van de molen, alsmede van de voor- en achterwaterloop, het waterwiel en het onderrondsel of de schijfloop. De werkzaamheden werden uitgevoerd door Cornelis Gerritszn. uit Hei- en Boeicop. Echter: in 1641 verbrandde één van beide molens van deze polder en niet bekend is, welke. De ondertoren van deze molen dateert dus uit 1622 óf uit 1642, het jaar waarin de verbrande molen werd herbouwd.
In 1945 kwam de molen buiten gebruik omdat er een dieselgemaal werd gebouwd. Door inzet van de gemeente en andere organisaties bleef de molen behouden en kwam in 1960 in bezit van het Hoogheemraadschap van de Alblasserwaard. Nadat deze instelling in 1984 opgegaan was in het Hoogheemraadschap van de Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden, is de molen, tezamen met drie andere, op 1 februari 2008 verkocht aan de SIMAV.
Bijna was het niet zover gekomen: op zaterdag 20 maart 2004 sloeg de molen tijdens stormweer op hol en als gevolg ontstond er in het bovenhuis brand. Dat bovenhuis werd grotendeels verwoest; de ondertoren overleefde het, op waterschade na. De bovenas begaf het niet en het wiekenkruis bleef onbeschadigd. Goed optreden van de brandweer, die het overigens zeer moeilijk had met de harde wind, heeft vermoedelijk algehele ondergang van de Hoekmolen voorkomen.
Het herstel werd snel ter hand genomen: op 1 juni 2005 bracht men het geheel vernieuwde bovenhuis aan en eind juni was de molen alweer draaivaardig. De bovenas, die het tijdens de brand dus had uitgehouden, werd afgekeurd, zodat een nieuwe moest worden gegoten.
De oude PvO-bovenas wordt sinds enige jaren los bewaard bij het Streekcentrum Groot-Ammers, niet ver van de korenmolen De Jonge Sophia.
In 2009/10 onderging deze wipmolen fors herstel aan ondertoren en waterlopen: diverse houtverbindingen werden voorzien van kunsthars of vernieuwd, drie muurplaten (op de noordelijke na) vervangen, evenals drie manderstijlen en een korbeel; ook de vloer rond het onderwiel werd hersteld. Vervolgens kreeg de ondertoren nieuw riet. De waterloop werd 10 cm. verdiept, de schoepen van het scheprad werden daarom tijdelijk verwijderd. De vloer van de krimp en de opleider zijn in beton gestort. Alle gaande werken en ook de vang zijn nagelopen en opnieuw afgesteld. Hekwerk en de voorzomen en borden gerepareerd. Ook de krui-schoren zijn vernieuwd, de trap gerepareerd en de lier verbeterd.
Op 6 juli 2010 werd de gerestaureerde molen opgeleverd.