trivia

De coördinaten zijn geschat.


Oud Alblas in 't verleden
Deze foto van vermoedelijk omstreeks 1915 toont de Sliklandse wipmolen van molenaar M. Verhoeven, gewoonlijk Tinus Verhoef genaamd, waarover wij in no.18 van deze serie reeds in het kort iets vertelden. In die tijd werkte zijn vader nog op de molen, maar doordat deze ziek werd, nam zijn zoon Tinus het werk op 15-jarige leeftijd over. Op zo’n leeftijd valt het molenaarswerk niet in alle opzichten mee. Zo moest zoonlief om de vang (rem) te lichten teneinde de molen te laten draaien met twee zware stenen in zijn zakken de trap achter de molen op en dan springende het vangtouw grijpen. Zonder stenen had hij te weinig gewicht om op de grond te komen. Van 1923 tot 1926 is hij dit werk blijven doen met daarnaast werken als los arbeider bij de boeren. Voorjaar 1926 werd de molen afgebroken door de fa. Nijhoff en werd er een dieselgemaal geplaatst. Een hele operatie, die niet meer dan 12 weken duurde. Dit gemaal werd in 1942 vervangen door een elektrische aandrijving en nog steeds is de heer Verhoeven molenaar in hart en nieren, die het werk aan dit gemaaltje voor zijn rekening neemt, eveneens dat in de Nes-polder.
Maar om terug te komen op onze molen, zo’n honderd jaar geleden stond op deze plek ook al een wipmolen, die volgens zeggen, in 1880 afgebrand is. Op dezelfde plaats werd een nieuwe gebouwd, maar wel in grotere uitvoering. De molen, met een vlucht van 28 meter, was wel voor bewoning ingericht, maar omdat de familie Verhoeven er toch wel dichtbij woonde, is het nooit zover gekomen. Als peilmolen voor de Sliklandse molen diende heel vroeger de molen aan het Oost-einde, welke functie later door de peilmolen langs de provinciale weg bij Oud-Alblas werd overgenomen. Wegens de toenemende bebouwing nam in ongeveer 1910 de molen te Bleskensgraaf dit werk over, vandaar naar Brandwijk en weer later naar de Brandwijkse molen op Bleskensgraaf. In tegenstelling tot vroeger, toen het water tot 40cm + NAP werd opgemalen, is nu het maximum bepaald op 25 cm.
De reden dat de molen in 1926 afgebroken werd, lag in het feit dat de wipmolen in feite te klein was om de gehele polder Zuidzijde te bemalen. De oude naam voor deze polder was polder Slikland, waarnaar de molen van molenaar Verhoeven was vernoemd. De polder werd toen in twee stukken verdeeld, met een scheiding ter hoogte van het dorp. Omdat de molen nogal dicht langs de weg stond, heeft er nog wel een verschil van mening bestaan over de plaats van het nieuwe gemaal. Links op de foto staan enkele palen, waarlangs een draad hing, waarmee een bel verbonden was achter de buitenstaande w.c., waarmee langskomend verkeer de molenaar kon waarschuwen, omdat bij een bepaalde stand van de wieken deze gevaar voor het verkeer konden opleveren.
Foto uit collectie A. de Jonge en Zn.
Informatie van J. Hoek, 8 juni 2010.