Tekst bij het onderste krantenartikel:
Deze molen bemaalde tot voor korten tijd de z.g. Sens en Atsebuurtstermeerpolder. (Blauwhuis) hij heeft een vlucht van 86 voet en behoort tot de grootsten in Friesland. Helaas, ook z'n "grootheid" zal spoedig een einde nemen. Een electrisch gemaal waarvan het gebouwtje eveneens op deze foto is afgebeeld zal hem vervangen.
NB Voorheen stond de polder hier vermeld als "De Lens en Atsebuurtsterpolder". Het Sensmeer en het Atzebuurstermeer werden samen bedijkt, vandaar "Sens- en Atzebuurstermeerpolders" (bron: lijst van waterschappen in Friesland, uitg. Provinciale Waterstaat Friesland, coll. H. van der Kaay). Wellicht was "lens" hier gebruikt in de betekenis van "leeg" (vgl. lenspomp in een schip).
-----
1108 Akte, waarbij de stemgerechtigde eigenaren van de polder de bewaarder der hypotheken en het kadaster te Sneek machtigen de percelen kad. gemeente Tjerkwerd, sectie A nrs. 489 (moestuin), 490 (huis), 491 (weiland) en 492 (watermolen en erf), abusievelijk op het kadaster geboekt als bezit van Sjoerd R. Minnema en mede-eigenaren, op naam van de polder te stellen, 1868. 1 stuk.
Bron: archief van Waterschap De Sens- en Atzebuurstermeerpolders, 1753-1975 (1976), Archiefnet.
-----
In De Utskoat nr. 75, okt. 1994, blz. 28, staat nog een foto van de molen.
-----
Van mevrouw Thea van Oostende vernamen wij dat haar overgrootouders op de molen woonden.
Haar opa Jitte L. Flapper, geb. 24 dec. 1868 te Henaarderadeel, overleden 9 juni 1944 te Wymbritseradeel, was molenaar van deze molen.
-----
Sinds 2004 bestond het plan om op de locatie van deze verdwenen poldermolen, weer een nieuwe molen te herbouwen.
Blauwhuis- De grote truck met oplegger wurmt zich door de smalle straten van Blauwhuis. Hij brengt een ruim twintig meter gevlucht – de roeden – van een molen die bedoeld is voor de oliemolen in Blauwhuis. Hiermee is de komst van de molen, die op 1 januari 2007 moet draaien, weer een stapje dichterbij.
Het drieduizend kilo zware en 23 meter lange gevlucht is afkomstig van een molen in het Drentse Veenoord [zie Nederlandse Molendatabase, Tenbruggencatenummer 02731]. Het verkeert nog in goede staat, maar Veenoord kon een beroep doen op subsidies en zag kans een nieuw gevlucht aan te schaffen. Stifting Oaljemole Blauhûs kon de roeden gratis krijgen en ook het transport naar het dorp toe kostte niets. Voorzitter Cees van Mourik van de stichting is ingenomen met alle steun. Na tweeënhalf jaar in het project te hebben gestoken, schat hij de kans op slagen inmiddels zo’n 70 tot 75 procent. Eerder kreeg de stichting al een compleet achtkant van een molen [van welke molen ?? Red.], een kantsteen en spullen voor de werkplaats die bij de oliemolen moet komen. Deze werkplaats wordt overigens de onderhoudswerkplaats voor alle molens in Wymbritseradiel
De oliemolen moet verrijzen op een plek tussen Blauwhuis en Greonterp, waar tot 1929 de poldermolen Marmole stond. De bereikbaarheid is nog een moeilijk punt, want naar de locatie loopt nog geen weg en die moet ook nog worden aangelegd. Mede daardoor komen de totale kosten van de molen tussen de 1,6 en 1,7 miljoen euro. ,,De finansiering is it grutste punt’’, zegt hij. ,,Yn it begjin is eltsenien skeptysk. As in doarp mei sa’n grut projekt komt, dan tinke de minsken: ‘ja, ja, it is wol goed’.’’ Van Mourik heeft het gevoel dat de scepsis verdwenen is. Ruim 280 van de 300 huishoudens in het dorp zijn sponsor van de stichting geworden, bovendien lijkt de provincie een ommezwaai te hebben gemaakt. ,,It oerlis giet no de goeie kant út. Se tinke goed mei ús mei.’’ Het geld moet komen van overheid en bedrijfsleven.
Het was de gemeente Wymbritseradiel die bij de dorpen informeerde of er interesse was voor het plaatsen van een molen. Blauwhuis had er wel oren naar, maar het moest wel een molen zijn waarvan er niet zoveel meer van zijn. Dus is gekozen voor een oliemolen. Bij een telling van 1853 werden er in de provincie nog 34 van dergelijke molens geregistreerd. De oliemolen in Blauwhuis zou daarom een toeristische trekpleister kunnen worden, verwachten de initiatiefnemers. De molen moet olie – bijvoorbeeld lijnolie, raapolie en koolzaadolie - uit vruchten en noten winnen voor allerlei doeleinden. Vooralsnog is het de bedoeling dat Blauwhuis levert aan een bedrijf in Delfzijl die voor de verdere verwerking en distributie zorgt.
Bron: website Dorpsbelang Blauhús.
Inmiddels is deze actie 4 jaar geleden gestopt daar het een onhaalbaar projekt bleek te zijn, aldus Dorpsbelang Blauhús.
Red., 2012.