In de Oostzijde van Zaandam hebben twee molens gestaan die de naam De Arend droegen. De ene stond in de buurt van de Zuiddijk, was vermoedelijk een paltrok en verbrandde in 1770. De andere (dit record) stond op een erf aan de Zaan.
Over deze molen zijn maar zeer weinig gegevens bekend. De molen komt slechts voor in een kaartenboek uit het jaar 1693. Op deze kaart wordt hij genoemd “zaagmolen den Arent”. De molen stond buitendijks, iets ten zuiden van het Kopermolenpad.
Meer is er over deze Arend niet bekend, mogelijk verdween de molen kort hierna van de Zaanoever, hoe en wanneer is onbekend. In het windpachtboek van de Banne Oostzaan, dat vanaf 1728 loop, komt de molen niet voor.
Wel bleef de balkenhaven van deze molen nog tot omstreeks 1900 intact, in het laatstgenoemde jaar werd deze gedempt.
Bronnen:
- “Duizend Zaanse molens” P. Boorsma 1968 blz. 114
- "1100 Zaanse Molens", Ron Couwenhoven 2015, blz. 100.
-----
Het Gemeentearchief van Zaanstad bevat een versie van het betreffende kaartenboek van Leupenius dat alle molennamen vermeldt. Bij de miniatuurtekening van de betreffende molen staat 'Zaagh Molen Den Arendt'. Het titelnummer van dit kaartblad is 55.00002_016. Boorsma moet deze kaart dus onder ogen hebben gehad.
G. Zwagerman, 18 aug. 2018.