De Gelderse Vallei, waar Veenendaal in ligt, is gevormd in de laatste twee ijstijden.  Het dal wordt in het zuiden begrensd door de stuwwal van de Utrechtse Heuvelrug en in het noorden door drie kleinere stuwwallen, te weten de Emmikhuizerberg, het Grote Veenloo (het Vendel) en de hoogten rond de Oude Kerk (het Kleine Veenloo). De afstand tussen de Heuvelrug en de noordelijke stuwwallen bedraagt zo'n 3 kilometer. Het diepste punt van de Vallei ligt op 4,9 meter boven NAP.

Tot 1960 liep de provinciegrens tussen Utrecht en Gelderland dwars door de bebouwde kom van Veenendaal. Sinds 1960 valt de gehele plaats onder de provincie Utrecht. Na de bouw van De Nieuwe Molen (dbnr. 1773) op Gelders gebied werd de Stichtse Molen ook wel Oude Molen genoemd.

Bron: Zo gaat de Nieuwe Molen, Hans de Kroon, 2011.