bouwjaar

verdwenen

geschiedenis

De watermolen is te vinden op de Hottinger-kaart .

Deze molen is merkwaardig genoeg niet te vinden op de kadastrale kaart van 1832, terwijl hij wel op landmeterskaarten van 1810 staat.

In de "Historische Atlas Achterhoek, Liemers, Rijk van Nijmegen (1843/1845), staat de watermolen ook, nu veel noordelijker, vlak ten zuiden van de stellingmolen, met een toe- en afvoerkanaal. Een uitvergroot detail staat in de bijlage. De molens staan net ten westen van de gemeentegrens vlak bij de knik in die grens. Zie bijlage "1845 Wildenborch met molens". Zoom ver genoeg in om de twee molensymbooltjes afzonderlijk te kunnen zien.
De werking van de molen met kanalen wordt mij uit de kaart niet duidelijk.
Sporen van die toe- en afvoerkanalen zijn nog te zien op de digitale hoogtekaart AHN.nl.
In de bijlage "Sporen watergangen AHNh" een "hillshade"-kaartuitnede.
Het gebied rond de Wildenborch was bedekt met veen en waterde eerst af naar het zuiden, naar de Baakse Beek. Door turfwinning en het ontwateren en inklinken van het veen, kwam het gebied steeds lager te liggen. De Baakse Beek werd juist steeds hoger door opstuwing voor watermolens en door slecht onderhoud. Vandaar dat er eind 18de eeuw begin 19de eeuw een watermolen nodig was om het gebied te helpen ontwateren.
In 1801 en 1840 zijn er ontwateringskanalen door het gebied gegraven (de Wildenborchse en Barchemse Veengoot) die het water naar het noorden brachten, naar De Berkel. Daartoe is in 1840 de heuvelrug in het noorden (bij wat nu de Gageldijk is) doorgraven. De watermolen was toen niet meer nodig. Alles ten noorden van de Mosselseweg watert nu af op De Berkel.

Informatie van Rik Mars, 5 februari 2020